Chega de Saudade; một bản tình ca đầy khát khao và du dương

“Chega de Saudade”, hay “Đủ rồi nỗi nhớ nhung”, là một trong những sáng tác đầu tiên của Bossa Nova, thể loại âm nhạc Brazil đã chinh phục trái tim người nghe trên toàn thế giới. Bài hát được coi là bản giao hưởng của nỗi buồn man mác pha lẫn sự hy vọng về một tình yêu xa cách.

Sáng tác bởi Tom Jobim (biệt danh “Tom”, cũng là tên gọi phổ biến của anh) vào năm 1958, “Chega de Saudade” mang âm hưởng du dương, nhẹ nhàng và trữ tình đặc trưng của Bossa Nova. Tuy nhiên, nó còn hơn thế: bài hát như một bức tranh âm nhạc đầy màu sắc, thể hiện sự khát khao mãnh liệt của một tâm hồn lạc lõng.

Nguồn gốc của “Chega de Saudade”:

Để hiểu rõ hơn về “Chega de Saudade”, chúng ta cần tìm hiểu về bối cảnh lịch sử và văn hóa Brazil thập niên 1950, thời kỳ Bossa Nova bắt đầu nhen nhóm.

• Rio de Janeiro: Thành phố được coi là cái nôi của Bossa Nova, với những bãi biển xinh đẹp, nhịp sống sôi động và tinh thần lạc quan. “Chega de Saudade” ra đời tại một Rio đầy năng lượng sáng tạo, nơi các nghệ sĩ trẻ như Tom Jobim, Vinicius de Moraes và João Gilberto đang thổi luồng gió mới vào nền âm nhạc Brazil.

• Sự kết hợp giữa Samba và Jazz: Bossa Nova là sự pha trộn độc đáo của Samba truyền thống Brazil với những yếu tố hiện đại của Jazz Mỹ. “Chega de Saudade” thể hiện rõ điều này thông qua nhịp điệu samba nhẹ nhàng, được phối kết hợp với giai điệu du dương và hợp âm phức tạp mang phong cách Jazz.

• Văn hóa “Saudade”: Trong tiếng Bồ Đào Nha, “Saudade” không chỉ đơn giản là nỗi nhớ nhung mà còn là một trạng thái tâm lý phức hợp bao gồm buồn bã, cô đơn, mong mỏi và cả sự hy vọng về một điều gì đó đã mất đi.

Tom Jobim:

Thomas Antônio Carlos Jobim (1927 - 1994) là nhà soạn nhạc, nghệ sĩ piano và ca sĩ người Brazil. Ông được coi là một trong những cha đẻ của Bossa Nova và đã đóng góp rất lớn cho sự phát triển của thể loại này.

Ngoài “Chega de Saudade”, Tom Jobim còn sáng tác ra rất nhiều kiệt tác khác như “Garota de Ipanema” (Cô gái Ipanema), “Corcovado” (Núi Corcovado) và “Wave”. Âm nhạc của ông được biết đến với sự kết hợp độc đáo giữa giai điệu du dương, hợp âm phức tạp và nhịp điệu Samba quyến rũ.

João Gilberto:

João Gilberto (1931 - 2019) là một ca sĩ và nghệ sĩ guitar người Brazil, người đã góp phần định hình phong cách Bossa Nova với kỹ thuật chơi guitar độc đáo của mình. Ông được mệnh danh là “Cha đẻ của Bossa Nova” vì đã phát triển kỹ thuật “playing softly and rhythmically” (chơi nhẹ nhàng và theo nhịp) – một yếu tố quan trọng tạo nên âm thanh đặc trưng của Bossa Nova.

Vinicius de Moraes:

Vinicius de Moraes (1913-1980) là một nhà thơ, nhạc sĩ và tác giả kịch người Brazil. Ông đã hợp tác với Tom Jobim để sáng tác ra nhiều ca khúc Bossa Nova nổi tiếng, bao gồm cả “Chega de Saudade”.

Phân tích âm nhạc “Chega de Saudade”:

• Giai điệu: Giai điệu của “Chega de Saudade” đơn giản nhưng đầy cảm xúc. Nó bắt đầu bằng một đoạn prelude ngắn, sau đó chuyển sang một câu hát chính du dương và dễ nhớ.

• Nhịp điệu: Nhịp điệu của bài hát là một biến thể của nhịp Samba truyền thống Brazil, với tempo chậm và nhẹ nhàng.

• Hợp âm: “Chega de Saudade” sử dụng những hợp âm phức tạp và tinh tế, mang phong cách Jazz Mỹ. Điều này tạo nên sự đặc biệt cho bài hát và giúp nó nổi bật so với các bản nhạc Bossa Nova khác.

“Chega de Saudade”: Ảnh hưởng và di sản:

Kể từ khi ra mắt vào năm 1958, “Chega de Saudade” đã trở thành một trong những bản nhạc Bossa Nova được yêu thích nhất trên thế giới. Bài hát đã được thể hiện bởi rất nhiều nghệ sĩ nổi tiếng như Elis Regina, Stan Getz và João Gilberto, giúp phổ biến Bossa Nova ra toàn cầu.

Ngày nay, “Chega de Saudade” vẫn là một kiệt tác âm nhạc được trân trọng và được coi là biểu tượng của Bossa Nova – thể loại âm nhạc đã mang âm hưởng Brazil đến với trái tim người nghe trên khắp thế giới.